Blog Lisanne - Oefening baart (genees)kunst

Lichamelijk onderzoek verrichten en interpreteren heb je als geneeskundestudent niet meteen onder de knie. Tijdens je opleiding krijg je vaardigheidstrainingen. Met je medestudenten oefen je het lichamelijk onderzoek op elkaar. Dat is een vrij saaie onderzoekspopulatie aangezien er maar weinig variatie te vinden is, omdat de meesten jong en gezond zijn. En als iemand al een ontstoken oor heeft of een gescheurde kruisband, dan mag hij of zij pas weg nadat iedereen hem of haar heeft onderzocht. Een ongeschreven regel onder medestudenten, want iedere student wil graag een afwijkende bevinding vinden – resulterend in nog meer oorpijn en wat vocht in de knie na dit oefenuurtje. Ook het keelspiegelen, met als resultaat de wurgreflex, en infuusprikken zijn niet de meest leuke vaardigheden om op elkaar te oefenen. Maar je moet natuurlijk wat overhebben voor je collega’s in spe.

 In de week voor de vaardigheidstoets is niemand in je omgeving meer veilig. Je gezinsleden en ook vrienden zijn de proefpersonen op wie je alles nog even wilt doornemen. En bij het oefenen voor de zoveelste vaardigheidstoets lijken je vrienden zelf ook al wat kennis te hebben opgedaan. Ze geven je commentaar als je niet diep genoeg palpeert of als je te hardhandig bent. Door al die oefensessies zijn ook zij een beetje expert geworden.

Oefening baart dus kunst. Door het systematisch oefenen op gezonde proefpersonen leer je iets afwijkends te herkennen. Maar in de praktijk moet je toch ook even wennen aan de verschillende soorten en maten patiënten. Zo moet je nooit aan een nukkige tweejarige vragen of je naar z’n hart mag luisteren. Want als hij met een nors gezicht nee zegt, zit je met een probleem (en zul je door het geschreeuw als je het tóch probeert, het hart niet goed kunnen ausculteren). Door de peuter gewoon te melden dat je naar zijn hart gaat luisteren, kun je dit omzeilen en krijg je hopelijk een patiëntje dat wat beter meewerkt.

Ook het herhalen van je onderzoekstechnieken voor de start van je coschap kan handig zijn. Soms voer je bepaalde handelingen maanden niet uit. Door weer even met je reflexhamertje bij iedere persoon die je huis binnenstapt de reflexen te slaan – uiteraard met als beloning een kleine lekkernij – begin je al veel zekerder aan het coschap neurologie. En mocht je een keer moeten wachten op overleg met een arts, dan kun je altijd nog je eigen kniepeesreflex en radiusreflex proberen te slaan.

Naast het oefenen kun je ook nog leuke variaties doen op het lichamelijk onderzoek. Zoals het hartje van een baby proberen te horen bij een zwangere vriendin. Of het ausculteren van het hart van je hond, kat, cavia of elk ander huisdier. Leuk, maar mogelijk niet met veel toegevoegde waarde, al zou je wel kunnen oefenen met het bepalen van de hartfrequentie, of je roeping tot dierengeneeskunde kunnen vinden.

En uiteraard bedank je je proefpersonen vriendelijk na afloop voor het beschikbaar stellen van hun lichaam aan de wetenschap. Voor het inhouden van hun adem als je de leverrand probeerde te percuteren en daar toch wat lang over doet, en de blauwe plek die ontstond doordat je iets te enthousiast met je reflexhamertje sloeg. Dus bij deze: bedankt dat je patiënt wilde spelen om mijn vaardigheden te verbeteren!

Lisanne