Daniël Mensch

Toen Daniël Mensch in 1996 zag hoe de Holland Acht goud won, verwachtte hij niet dat hij ooit zelf aan de Olympische Spelen zou deelnemen. Een jaar later, bij aanvang van zijn studie in Maastricht, werd hij vooral voor de gezelligheid lid van roeivereniging Saurus. ‘Dat ik ging roeien, was vooral een manier om nieuwe vrienden te leren kennen.’

De roeicarrière bij Saurus verliep met vallen en opstaan door een blessure. In 2000 werd Daniël Mensch geselecteerd en kwam bij de groep van overblijvers van de acht uit Sydney. Mensch: ‘Tot die tijd was roeien voor mij vooral iets waarvan ik merkte dat ik er van week tot week beter in werd. Dat vond ik heerlijk. Wedstrijden en winnen hebben mij nooit erg geïnteresseerd; dat botste wel eens met mijn teamgenoten.’ De volgende twee seizoenen waren weinig succesvol, vooral door interne problemen bij de roeibond. Pas in 2003 kwam de voorbereiding op de Spelen van Athene op gang. ‘In dat jaar hebben we, wederom bij gebrek aan planning vanuit de roeibond, uit een groep enthousiaste roeiers zelf een nieuwe acht gevormd die uiteindelijk mede de basis heeft gelegd voor Athene.’

Hoewel hij niet topfit was, werd Daniël Mensch geselecteerd voor de Olympische acht. Hij herinnert zich: ‘Dat onze coach vertrouwen in mij uitsprak gaf wisselende reacties, ook bij mijzelf. Direct na mijn selectie kwam een van mijn teamgenoten naar mijn hotelkamer om met mij te bespreken hoe ik de vraagtekens rond mijn selectie stuk voor stuk kon weggepoetsen. Opener feedback heb ik daarna nooit meer gehad.’

In de loop der jaren werd studeren in Maastricht en roeien in Amsterdam steeds moeilijker te combineren. ‘In het begin gingen studie en sport goed samen. Je kunt toch niet 24 uur per dag studeren en ook niet 24 uur per dag sporten. Ik denk dat ik alleen maar beter studeerde door dagelijks een keer te trainen.’ Maar naarmate de trainingsintensiviteit toenam, werd het lastiger. ‘We trainden 10 tot 12 keer per week. Ik ben daardoor wel zelfstandiger en doelgerichter gaan functioneren. Ik moest veel meer zelf studeren en zaken voorbereiden en deed dat veelal in de trein van of naar Amsterdam. Vaak ging ik twee maal per week heen en weer. Later ben ik naar Amsterdam verhuisd. Daardoor hoefde ik in de laatste anderhalf jaar voor Athene niet zo vaak heen en weer te reizen.’

In de aanloop naar de Spelen was het kwalificatietoernooi de belangrijkste wedstrijd. De Holland Acht won. Mensch noemt het een ‘gekke bekroning van het seizoen’. Daarna moest de focus snel naar Athene worden verlegd. Ik merkte als een van de jongeren in de ploeg dat de spanning steeds makkelijker hoog op liep. In een roeiploeg heeft iedereen een eigen functie en een ander ego. Iedereen kijkt op een zijn eigen manier naar het doel. Daarnaast zijn bijna alle roeiers academisch geschoold en dat maakt overleg niet altijd makkelijk. Een aanpassing aan de boot, een training die anders verliep dan beoogd – stelden de managementcapaciteiten van de coach op de proef. Functioneren in een snelkookpan met verschillende persoonlijkheden met een gezamenlijk doel was heel leerzaam.’

Dan was het eindelijk zover: de Olympische Spelen 2004 begonnen. De roeiers verbleven vlakbij de roeibaan en dus ver van het olympisch dorp. Mensch: ‘Het voelde niet heel anders dan een regulier WK. De openingsceremonie was een haast surrealistische ervaring.’ Van tevoren werd de Holland Acht op een vijfde plek ingeschat. Na een tweede plek in de eerste serie van de eliminaties wisten zij de herkansing te winnen en zich zo te plaatsen voor de finale. Een vierde plaats leek haalbaar. Mensch vertelt: ‘Als het licht op groen springt moet iedereen in het team alles in het werk stellen om de boot zo snel mogelijk naar de finish te helpen. Er is geen tijd voor overleg, je ziet alleen de nekharen van degene voor je. Je moet elkaar blind vertrouwen. Onze stuurman, Chun Wei Cheung, zorgde dat iedereen het maximale uit zichzelf haalde, op een manier en met een timing die voor de ploeg cruciaal was. Dat leer je niet in een weekend. Als stuurman moet je een band opbouwen met de ploeg en de individuen daarin. De coach had op het laatste moment op basis van zijn weersverwachting de afstelling van de boot nog veranderd. Daardoor kwamen we eerst nog meer achter te liggen dan anders ook wel eens gebeurde. Chun wist ons echter perfect te bespelen. Halverwege lagen we nog op een vijfde plek, maar daarna schoven we een voor een de andere ploegen voorbij. Door een inmiddels opgestoken lichte tegenwind konden wij ons roeien optimaal benutten, mede door zijn aanwijzingen en aansporingen. De Amerikanen bleven vooruit, maar de blijdschap met zilver was enorm. In de hele aanloop naar de Spelen waren onze prestaties telkens beter geworden en deze zilveren medaille vierden we alsof het een gouden was. De Australiërs waren met brons bijna net zo ongelukkig als de Duitsers en de Canadezen met hun vierde respectievelijk vijfde plek.’

Daniël Mensch is nu in opleiding tot orthopeed. Hij koos niet alleen voor deze specialisatie vanwege zijn ervaringen met roeien en de aandacht voor het bewegingsapparaat. Het was vooral de vader van een teamgenoot die indruk op hem maakte. ‘Hij combineerde een baan als orthopedisch chirurg met een prachtig en warm gezin, een separaat bedrijfje, fantastische boerderij en ogenschijnlijk voldoende tijd om de uitspattingen van zijn zoon met aandacht te kunnen volgen. Dat sprak mij aan.’

Daniël Mensch heeft veel gehad aan de combinatie roeien en geneeskunde. ‘Het heeft me doen beseffen dat het belangrijk is oog te houden voor wat er buiten het ziekenhuis gebeurt. Uit het roeien probeer ik mee te nemen dat je de verschillende taken in je vakgroep als team moet dragen. De teamgeest in een roeiboot is anders dan in de medische wereld, maar er zijn wel wat parallellen. Het combineren van sport en studie heeft me ook vaardiger gemaakt in dingen loslaten. Als je aan het trainen bent, moet je niet nog twijfelen over dingen van je werk en andersom.’  

overzicht arts en olympiër