De opvolger van de maatschap

Volgens Linders en Van Manen heeft de maatschap zijn langste tijd gehad (MC 21/2011: 1334). Wij plaatsen daarbij enkele kanttekeningen.

Ten tijde van de lumpsumfinanciering redeneerde de belastingdienst dat medisch specialisten hun ondernemersbevoegdheden overdragen aan de coöperatie als zij zich binnen de coöperatie onderwerpen aan ledenbindende besluitvorming over hun ondernemersbevoegdheden. Daarmee maken ze in feite een einde aan hun individuele onderneming. De coöperatie is namelijk niet fiscaal transparant en daardoor vennootschapsbelastingplichtig. Dat betekende dus verlies van het vrij beroep voor de medisch specialist. De belastingdienst meldde dat deze problematiek was te ondervangen door een stafmaatschap die fiscaal transparant is.

Als nadeel van de maatschap noemen de auteurs dat een maatschap niet over ‘eigen vermogen’ kan beschikken. Echter, uit jurisprudentie blijkt dat een openbare maatschap een ‘afgescheiden’ vermogen heeft. Daarmee bedoelen wij dat ook bij een openbare maatschap zakelijke schuldeisers zich in eerste instantie kunnen verhalen op het maatschapsvermogen; zij hebben dus voorrang op privéschuldeisers van de maten. Dat is per saldo vergelijkbaar met een organisatie met rechtspersoonlijkheid, zoals een coöperatie. Het feit dat zo’n maatschap een afgescheiden vermogen heeft, blijft van kracht na invoering van het Wetsvoorstel Personenvennootschappen; dit geldt dan niet alleen voor de openbare vennootschap maar ook voor de stille vennootschap.

Als een maat wil toetreden tot of uittreden uit een maatschap kan er, net als bij een coöperatie, een aandeel in het ‘gemeenschappelijk’ vermogen worden overgedragen.

Ook de openbare vennootschap met rechtspersoonlijkheid kan een financieel belang in het ziekenhuis nemen.

Net als de coöperatie kan ook de stafmaatschap (of de maatschap op vakgroepniveau) werkgever zijn.

Wij zeggen niet ‘vóór alles de maatschap’, maar wel is het nog steeds een geschikte rechtsvorm.

Utrecht, mei 2011

Erwin Kappert en Arie Kreule, werkzaam bij VvAA consultants in de gezondheidszorg

Meer brieven