Grotere sterftekans bij preoperatieve anemie
Plaats een reactieIk ondersteun de aandacht voor anemie bij preoperatieve patiënten (MC 7/2011: 392). Anemie verlaagt de drempel voor myocardischemie en hartfalen, en is daardoor een risicofactor voor perioperatieve problemen, met name ook bij hartpatiënten die een niet-cardiale operatie moeten ondergaan.
Ik maak evenwel bezwaar tegen de tendentieuze subtitel: ‘effectieve behandeling voorkomt vermijdbare doden’. Alhoewel deze uitspraak door termen als ‘potentieel’ wat wordt afgezwakt, is de conclusie dat de vermijdbare sterfte rondom een operatie door dit gegeven met 25 procent toeneemt.
Om dit waar te maken moet eerst worden aangetoond dat de anemie zelf, en niet een andere onderliggende aandoening de oorzaak van overlijden is. Recent onderzoek uit de Mayo Clinics in een groep van 391 patiënten die een orthopedische ingreep ondergingen, heeft laten zien onderliggend vasculair lijden, longziekten en recente maligniteit onafhankelijke voorspellers waren voor dood of myocardinfarct.1 Het causale verband tussen anemie en overlijden is dus lang niet altijd zeker.
Ten tweede moet uit gerandomiseerd onderzoek blijken dat het behandelen van de anemie voor de operatie daadwerkelijk tot minder sterfte leidt. Diverse onderzoeken hebben weliswaar aangetoond dat voorbehandeling met erytropoëtine leidt tot minder bloedtransfusies, maar de aanwijzingen voor een reductie in sterfte zijn beperkt.
Zolang onzeker is in welke mate de anemie zelf de (hoofd)oorzaak is van de vervijfvoudiging van de perioperatieve sterfte, en de te bereiken sterftereductie door behandeling van de anemie (nog) niet duidelijk is, lijkt het mij prematuur om over vermijdbare doden te spreken.
Zwolle, februari 2011
Jan-Henk Dambrink, cardioloog
- Meer brieven
Noot
1. Mantilla CB, Wass CT, Goodrich KA, Johanns CJ, Kool ML, Zhu X, Corredor JA, Warner DO, Joyner MJ, Berry DJ, Schroeder DR, Sprung J. Risk for perioperative myocardial infarction and mortality in patients undergoing hip or knee arthroplasty: the role of anemia. Transfusion. 2011; 51(1): 82-91.
- Er zijn nog geen reacties
