Diagnostiek van de wolluis

Vorig jaar kochten mijn vriend en ik een grote kamerplant om de woonkamer wat op te leuken. Aangezien mijn zorgkwaliteiten op menselijk gebied aanzienlijk beter zijn dan waar het plantachtigen betreft, liet ik de zorg voor onze nieuwe groene huisgenoot over aan vriendlief. Lange tijd verliep dit probleemloos, totdat hij in het voorjaar de noodklok luidde: onze plant zat vol met witte vlekken! Of, om het volgens de wetten der dermatologie nauwkeuriger te beschrijven: op stengels en aan de onderzijde van meerdere bladeren waren tientallen diffuus verspreide langwerpige witte iets wollige plaques te zien, matig scherp begrensd en in lengte variërend van 3 tot 8 mm.

Niet veel later bleek ook ons rozenplantje aangedaan, dus er was klaarblijkelijk ook sprake van enige mate van besmettelijkheid. Een korte zoektocht op Google gaf een hoop hits, maar het was eerder verwarrend dan verhelderend en de woorden ‘we moeten het even gaan vragen in het tuincentrum’ passeerden weliswaar regelmatig de revue, maar werden niet omgezet in actie. De eerste maanden probeerde ik mezelf nog voor de gek te houden met het argument dat we als het ware de tijd als diagnosticum gebruikten. Een sterk staaltje struisvogelpolitiek met als sussende woorden: ‘Het zal vanzelf wel weer weggaan, toch?’ De bladeren gingen er steeds zieliger bij hangen en langzaamaan volgde de fase waarin we voorzichtig naar elkaar uit durfden te spreken dat het moment van afscheid nemen misschien naderde.

Tot vorige week zaterdag. In een actieve bui besloot vriendlief een stukje plant af te knippen en in een plastic zakje mee te nemen naar het inloopspreekuur van de Intratuin, alwaar twee medewerkers wel benieuwd waren wat voor plantenziekte hij tentoon zou stellen. Hij opende het plastic zakje en vier nieuwsgierige ogen wierpen een korte blik op het zielige blaadje met zijn wittige vlekjes. ‘O, wolluis!’, zei de een. ‘Ja, wolluis!’, zei de ander. Binnen een uur was hij weer thuis met een grote spuitbus ‘effectieve bestrijder van hardnekkige insecten’.

Opeens snapte ik het. Opeens begreep ik hoe het kan gebeuren dat je soms patiënten in je spreekkamer krijgt met klachten die ze al maanden hebben. Al die tijd stellen ze een bezoek aan de huisarts uit, vaak uit schaamte (vaginale schimmel, urethritisklachten), regelmatig natuurlijk ook omdat een klacht niet als dusdanig storend wordt ervaren dat het prioriteit heeft. Maar toch, in veel gevallen berust het uitstelgedrag ook op onwetendheid. Hoeveel betrekkelijk kleine klachten zijn niet te verhelpen met een weekje smeren of een korte kuur van het een of ander? Mijn eigen uitstelgedrag, zij het op plantaardig gebied, heeft me op een opmerkelijke manier inzicht gegeven in het menselijk gedrag waar het zorgvragen betreft. En sterker nog: op het belang van goede informatievoorziening aan het grote publiek, zoals op de website van een apotheek. Nooit gedacht dat ik zoveel zou kunnen leren van een kamerplant.

Hester Roos

• Meer bijdragen van Hester Roos