Cyanose rond de lippen

Vermoeid van een drukke dag stapten we in de Quantasavondvlucht van Adelaide naar Brisbane. We hadden een plekje tegenover het toilet. Vlak na het opstijgen gingen de stewardessen aan het worstelen met de toiletdeur, die uit de deurpost was gevallen.

Na dit een tijdje te hebben aangekeken, bood mijn man zijn hulp aan. Hij draaide de deur 180 graden en klikte hem vast. Dit leverde niet alleen een dankbare blik op van de stewardessen maar ook van mij, want ik had hoge nood.

Toen ik uit het toilet kwam, zag ik een man van een jaar of 45 op mijn stoel te zitten, grauw, snel ademend, zwetend. Mijn man bleek al zo behulpzaam te zijn geweest om te melden dat zijn vrouw dokter was… De anamnese leverde niet veel op: volgens hem was het stress, drukte op het werk. Er bleek geen stethoscoop, geen bloeddrukmeter en geen saturatiemeter aan boord, maar er werd hoopvol van me verwacht dat ik wel even een diagnose kon stellen.

‘Denkt u dat we eerder moeten landen? U als arts kan dat beslissen’, stelde de stewardess. Razendsnel schoten de afwegingen door mijn hoofd. Op de grond had ik deze man meteen ingestuurd, maar een heel vliegtuig een tussenlanding laten maken op een vlucht van twee uur (waarvan inmiddels een derde was verstreken), dat zou gezien de vertraging niet veel vrienden opleveren. De man zelf schudde ook heftig van nee.

Een stewardess kwam een zuurstofles brengen. Als echte huisarts besloot ik de pragmatiek te laten overheersen en zette de man het zuurstofkapje op. Ik gaf hem ook wat te eten. Tot mijn grote opluchting normaliseerde de ademhaling, werd de man minder grauw en begon hij anekdotes te vertellen.

Mijn man en zoon waren inmiddels verhuisd naar de business class. Zelf bleef ik op basis van mijn sluimerende niet-pluisgevoel toch maar bij de man. Tot de landing bleef zijn toestand stabiel, maar tijdens de landing werden de ademhaling en pols sneller. En verbeelde ik me nu een cyanose rond de lippen of was dat het belabberde vliegtuiglicht?

Zeer opgelucht zag ik na de landing de vertrouwde hesjes van de ambulancebroeders binnenkomen. Op het ecg zag ik een RBTB, negatieve T in III. De man bedankte me uitvoerig voor staying with him, en voor de beslissing om door te vliegen. Van de bemanning kreeg ik twee flessen champagne. Waarom gaf me dit dan toch een onbevredigend gevoel? Heb ik me laten leiden door het belang van doorvliegen? Heb ik op basis van zijn verbeterende toestand verantwoord gehandeld? Of is de patiënt (en daarmee ik) door het oog van de naald gekropen?

Op mijn verzoek werd ik de volgende dag gebeld om de diagnose te horen: longembolie. De man maakte het goed.

Nicole Zwaga, huisarts

Zomerserie Is er een dokter op het strand?