Artsen en patiënten wijzen bezuinigingen af

Organisaties van artsen en patiënten reageren over het algemeen afwijzend op de bezuinigingsvoorstellen die ambtelijke werkgroepen vorige week presenteerden. 

De ambtenaren denken meer dan 10 miljard euro te kunnen bezuinigen op de zorg: ruim 6 miljard op de cure en ruim 4 miljard op de care (AWBZ). Twee wegen staan open voor de curatieve zorg, aldus de ambtenaren. In de ene variant worden nominale premie en zorgtoeslag vervangen door inkomensafhankelijke zorgpremie. In de andere variant wordt de komst van concurrerende en risicodragende verzekeraars versneld. Dat betekent dat de risicoverevening navenant wordt afgebouwd. Zorg die geen concurrentie duldt, moet publiekelijk worden aanbesteed.

Op welke variant de keuze ook valt, een hele reeks van maatregelen is hoe dan ook nodig. Zo moet er één nationaal instituut komen dat de kwaliteit en transparantie van de zorg bewaakt en dat verantwoordelijk is voor het opstellen en onderhouden van en toezien op protocollen, richtlijnen en zorgstandaarden (zie blz. 621). De werkgroep vindt versterking van de raden van bestuur ten opzichte van de medische staf noodzakelijk: ‘Materieel leidend tot loondienst van specialisten.’ Medisch specialisten verdienen te veel, onder meer doordat feitelijke kosten onder vastgestelde of uitonderhandelde tarieven liggen en door verruiming van indicaties.

Patiënten moeten meer zelf gaan betalen: er zou een verhoging van het eigen risico naar 775 euro moeten komen en een eigen bijdrage van 5 euro per huisartsenconsult. Het aantal SEH’s kan worden beperkt tot zestig, veertig posten minder dan nu. Behandelingen van aandoeningen met een lichte ziektelast kunnen uit het pakket, zoals lichte gevallen van angststoornissen en alcoholstoornissen. Cholesterolverlagers en maagzuurremmers voor een aandoening met een lichte ziektelast en de anticonceptiepil boven de 21 jaar zouden niet meer voor vergoeding in aanmerking moeten komen, evenals dieetvoeding en hulpmiddelen bij een lage ziektelast.

In de vier varianten die voor de AWBZ zijn doorgerekend, komt een aantal maatregelen steevast terug. Meer dan nu moeten familie en sociale omgeving in actie komen als het gaat om de persoonlijke verzorging van een patiënt. En de normen voor verblijf in een psychiatrische instelling worden aangescherpt. Ook de zorg voor verstandelijk gehandicapten met een IQ boven de 70 zou buiten de AWBZ moeten blijven. Ook wordt gedacht aan (een verhoging van) eigen bijdragen, die zouden moeten oplopen met het inkomensniveau van patiënten.

Zorgverzekeraars Nederland (ZN) vindt het jammer dat de rol van de verzekeraars in de AWBZ in de meeste beleidsvarianten wordt beperkt. Deze kunnen beter dan de overheid de bescherming van kwetsbare groepen in de samenleving op zich nemen.

De LHV reageert negatief op de eigen bijdrage voor de huisarts. ‘Mensen zullen langer dan goed voor hen is wachten met naar de huisarts gaan, waardoor klachten verergeren en uiteindelijk een duurdere behandeling noodzakelijk is.’

Volgens de KNMG leidt een hoger eigen risico in de gezondheidszorg tot administratieve rompslomp en lastenverzwaringen elders, en levert daardoor per saldo geen besparing op. De KNMG vindt ook dat ‘botweg bezuinigen’ op de AWBZ vooral de kwetsbaren in de samenleving treft.

Patiëntenfederatie NPCF vindt de tekortschietende besturing onderbelicht als oorzaak van kostentoename. ‘Invoering van nieuwe bekostigingsvormen voor huisartsen en ziekenhuizen hebben al vele honderden miljoenen onnodige uitgaven teweeggebracht.’ In betere samenwerking van zorgverleners valt nog veel ‘winst’ te boeken, aldus de patiëntenorganisatie. HM

Lees ook:

• Meer nieuws