Toch een hand

Vrouw tussen mannen, man tussen vrouwen
Nog maar enkele decennia geleden was de artsenij een compleet mannenbolwerk. Nu is bijna driekwart van de geneeskundestudenten vrouw. Vrouwelijke én mannelijke dokters beschrijven hun ervaringen met het andere geslacht. Van weerzin tot wijze lessen.

Al vele jaren werk ik – vrouwelijke gynaecoloog, inmiddels 53 jaar oud – in een opleidingsziekenhuis. Op de afdeling Verloskunde is circa 50 procent van de patiënten allochtoon. Inmiddels ben ik vertrouwd geraakt met de culturele verschillen en probeer daarnaar te handelen. Ik erger me niet meer aan het feit dat de partner van een patiënte mij niet altijd een hand mag geven. Discussies daarover ga ik niet meer aan: de wachtkamer wordt er alleen maar voller door.

Enkele maanden geleden word ik tijdens een avonddienst opgeroepen op de verloskamer in verband met het niet vorderen van de baring en een suboptimaal CTG. Het betreft een primigravida van Turkse afkomst. Zij en haar echtgenoot spreken perfect Nederlands. Ik maak kennis. De man zegt dat hij mij geen hand kan geven vanwege zijn geloof. Oké, dan niet. Ik leg uit dat er een keizersnee moet worden verricht en zij begrijpen dat goed. Vrij kort hierna wordt op de operatiekamer een gezonde baby geboren. Het echtpaar is blij en emotioneel, het OK-team tevreden.

Na de ingreep moet de patiënte nog even op het operatiecomplex blijven. De vader is inmiddels weer terug op de verloskamer, samen met zijn dochter. Ik ga naar hem toe en door zijn blijdschap steek ik enthousiast mijn hand uit om hem te feliciteren. Hij zegt ‘sorry, ik zei het al eerder, ik mag u geen hand geven.’ Waarop ik vraag wat er nu eigenlijk gebeurt als we elkaar wél de hand schudden. Hij kijkt me indringend aan en zegt: ‘Ach ja, wat maakt het ook uit, ik ben zo gelukkig nu, en dankbaar voor wat u heeft gedaan.’ Hij pakt mijn hand en houdt die langdurig vast.

Het is een mooi moment, een vorm van inte­gratie. En eigenlijk ben ik ook wel een beetje trots. Ik laat zijn hand los en ben op weg naar de deur van de verloskamer, als ik hem nog hoor zeggen: ‘Het zal wel niet zo erg zijn, u bent tenslotte ook een oudere vrouw.’ Die laatste zin is natuurlijk erg confronterend, maar het positieve gevoel is tot op de dag van vandaag gebleven.