Handen schudden nog van deze tijd?
2 reactiesToen prins Claus zijn das, ‘de slang om de hals’, weggooide, heeft dat een gewoonte veranderd; een das hoeft niet meer. Is het als arts dagelijks talloze malen handen geven ook aan verandering toe? Is handen geven zo langzamerhand niet onhandig geworden? In dit tijdperk van intensieve handbelasting, muisbediening, sms’en, elektronisch lezen en schrijven, is die extra belasting van de hand ongewenst geworden. Recentelijk adviseerde Coutinho om in de griepperiode geen hand te geven.
Men heeft geen overmaat aan fantasie nodig om zich de hand van een koning, keizer of admiraal voor te stellen.
En dan de stevige handdruk, niet zelden een forse fysieke belasting. Niet één, maar vele malen per dag, per week. De stevigheid van die handgreep wordt nog vergroot door de aanwezigheid van ringen, waarbij mannen niet onderdoen voor vrouwen. Verbrijzeling dreigt en dat twee keer per consult per patiënt en dan natuurlijk nog alle familieleden en begeleiders.
We hebben onze handen hard nodig om onze patiënten te onderzoeken en te behandelen, bevindingen te documenteren, recepten te schrijven en brieven te dicteren. Het afschaffen van handen geven zou in onze multiculturele samenleving, ook in onze professie, in sommige gevallen zelfs welkom zijn.
Na een klacht van twee patiënten die zich gediscrimineerd voelden omdat ik hen geen hand gaf, adviseerde onze manager mij een handorthese te dragen; dan zou het voor iedereen duidelijk zijn.
Vrijwel alle patiënten begrijpen na uitleg waarom er geen handen worden gegeven en vinden het eigenlijk verstandiger. Kortom, bij de patiënt bestaat hier al begrip voor.
Laten wij artsen net als prins Claus lef tonen en dat onhandige handen schudden, ‘de slang om de hand’, afschudden. Vandaag nog.
Amsterdam, augustus 2011
Krystyna Knegt-Jung, dermatoloog
- Meer brieven
Prof.dr.A.A.Holscher
chirurg n.p., Amsterdam
Wat een flauwe reactie van een collega, die in het verleden betere ingezonden brieven heeft verstuurd.
Lang geleden schreef een microbioloog:” het schudden van handen hoort niet in een ziekenhuis”, niet alleen wegens de physieke belasting, zoals fraa...i beschreven door collega Knegt, maar vooral op hygienische gronden en ook niet alleen tijdens een griepepidemie.
Collega Dijkgraaf is werkzaam in een relatief schoon vakgebied, maar veel artsen kunnen waarnemen hoe patienten omgaan met geïnfecteerde wonden en het verbandmateriaal.
Tijdens een spreekuur van 15 patienten ,vaak vergezeld van een begeleider, wordt bij binnenkomst en afscheid, 60 maal de hand gedrukt, hetgeen zelden gepaard gaat met het wassen van de handen.
Reeds lang verbaast het mij, als toeschouwer van een grote poliklinische ruimte, waarin volop handen worden geschud, dat dit probleem nimmer wordt aangekaart.
Daarom verdient collega Krystyna Knegt- Jung geen hoon, maar bewondering en navolging bij haar kruistocht tegen het schudden van handen en spreek ik de wens uit dat zij hiermee succes zal boeken.
R. Dijkgraaf
cardioloog, Harderwijk
Geachte redactie,
Ik waardeer het zeer dat u te midden van al die serieuze ingezonden brieven ook eens een auteur met - onbewuste - humor aan het woord laat. Ik bedoel natuurlijk de brief van dermaoloog Knegt-Jung over de gevaren van het handenschud...den in MC 37. Goed dat iemand daar eens op wijst! En onbegrijpelijk dat er patiënten zijn die erover klagen dat hun uitgestoken hand geweigerd wordt, wat denken die mensen wel!
Ik heb een aantal aanvullende tips voor de auteur: ik zou niet te veel lopen (daar slijten je voeten maar van) en ook het praten met patiënten kan geminimaliseerd worden. Weten die mensen wel hoe vaak we onze monden per dag sowieso al open en dicht doen? En dan praat ik nog niet eens over de slijtage aan onze hersenen bij het nadenken, maar gelukkig heeft collega Knegt zich daarin al sterk beperkt. Nu nog minder typen en niet proberen je smetvrees te rationaliseren, dan komt het allemaal best in orde!