Arts bestrijdt onverwachte terugvordering loondienstsubsidie

Weggezet als fraudeur, aangetast in zijn eer en goede naam. Zo voelt een anesthesioloog zich, nu het ministerie van VWS onverwachts een ton terugvordert die aan de arts werd toegekend via een loondienstregeling. Dat gaf hij aan tijdens een rechtszaak over deze vordering.

De anesthesioloog maakte in 2015 gebruik van de Subsidieregeling overgang integrale tarieven medisch-specialistische zorg (SOIT, een regeling die VWS tot en met 2021 kende om vrijgevestigde medisch specialisten aan te moedigen in loondienst te werken). Dat deed de anesthesioloog ‘aan de vooravond’ van zijn pensionering die in 2017 volgde, zo werd deze donderdag geschetst tijdens een zitting bij de rechtbank Oost-Brabant.

Loondienst

Hij leverde in 2015 zijn recht op goodwill ter waarde van 185.000 euro in, en kreeg van het ministerie als compensatie een ton toegekend. De arts werkte op die manier mee aan een plan van het ziekenhuis waar hij werkte, Bernhoven, om alle artsen in loondienst onder te brengen. Overigens ontving de anesthesioloog zelf maar 75.000 euro, omdat de overige 25.000 euro vanwege een interne afspraak werd overgemaakt naar een gezamenlijke pot die werd ingezet om artsen die net waren ingetreden te compenseren voor de loondienstswitch.

In 2019 kreeg de anesthesioloog van VWS, via een zogenaamd vaststellingsbesluit, te horen dat de subsidie definitief was toegekend. Maar tot zijn schrik kreeg hij in 2021 van VWS te horen dat uit een nacontrole was gebleken dat hij toch niet had voldaan aan de subsidievoorwaarden, en dat hij toch geen recht had op de subsidie. Sindsdien staat het leven van hem en zijn vrouw ‘stil’, gaf een geëmotioneerde arts aan bij de rechter. Ze hebben ‘lichamelijke klachten door de stress’. Een ton moeten betalen aan VWS betekent voor hen dat ze hun huis moeten verkopen, omdat hun financiële buffer niet toereikend is, aldus de arts.

Pijnpunt

Werkzaamheden die de anesthesioloog na zijn pensionering nog verrichtte, bleken het pijnpunt te zijn voor VWS. De anesthesioloog was in 2018 en 2019 op afroepbasis nog actief voor AIC, een mobiel team van anesthesiologen en intensivisten. Die werkzaamheden vielen deels binnen een termijn van de subsidieregeling, namelijk dat een arts minstens vier jaar lang moet werken op basis van een arbeidsovereenkomst, bij een zorgaanbieder. Volgens VWS is AIC geen zorgaanbieder, en het contract op basis waarvan het werk gebeurde geen duurzame arbeidsovereenkomst. De anesthesioloog en zijn raadsvrouw wezen erop dat hij tot aan zijn pensioen ‘in de geest van de regeling’ heeft gehandeld, en dat de AIC-werkzaamheden ‘heel incidenteel en in noodgevallen’ waren, ‘in loondienstverband met een nulurencontract’, en niet bedoeld waren om ‘als ondernemer’ te functioneren.

Maar de rechter zal zich niet alleen moeten buigen over de vraag of de arts de voorwaarden wel of niet heeft geschonden. De vraag of VWS zelf juist heeft gehandeld door een nacontrole uit te voeren ná het nemen van een vaststellingsbesluit, kwam ook op tafel. De raadsheer van VWS gaf zelf aan dat dit was gebeurd omdat VWS ten tijde van het besluit nog niet over alle inkomensbelastingdata beschikte. Toen dat daarna wel het geval was, besloot het ministerie alsnog een nacontrole uit te voeren. De rechter wees de VWS-raadsheer op het belang van rechtszekerheid waar burgers op moet kunnen vertrouwen. Een uitspraak in deze zaak volgt 18 januari.