Verpleegkundigen niet laten voorschrijven

Het is een voorstel van minister Hoogervorst om gespecialiseerde verpleegkundigen voorschrijfbevoegdheid te geven, die nu alleen aan artsen is toegekend.

Bij het schrijven van recepten maakt een arts een keuze uit de diverse middelen op grond van zijn kennis van de fysiologie, de anatomie, de farmacologie, de indicaties, de contra-indicaties, de bijwerkingen en de interacties. Hiervoor heeft hij een academische opleiding gevolgd van minimaal negen jaar, leest hij literatuur en volgt nascholingen (als huisarts bijvoorbeeld farmacotherapieoverleg vijf tot zes keer per jaar) om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen. Daarnaast is een gedegen kennis vereist van ziektebeelden en de veranderende inzichten omtrent de behandelingen om ingesleten therapieën die achterhaald zijn bij te stellen. Ook moet een arts zich teweer kunnen stellen tegen de vaak misleidende informatie van de farmaceutische industrie en artikelen op hun wetenschappelijke waarde kunnen schatten.

Mag men dit verwachten van iemand met een vierjarige hbo-opleiding en een aanvullende specialisatie? Op het moment dat recepten protocollair worden voorgeschreven zonder kennis van valkuilen en uitzonderingen, zonder de wetenschappelijke achtergrond om kritisch richtlijnen te beoordelen, lopen patiënten het risico slachtoffer te worden van een verpleegkundige die wel bevoegd maar niet bekwaam is. Nu al wordt 14 procent van de ziekenhuisopnamen veroorzaakt door medicatie, door bijwerkingen of interacties. Hoe hoog moet dit percentage worden?

Heemskerk, april 2006

Monique van Montfort, huisarts