Therapeutisch masochisme

De houding van de Nederlandse huisarts, belichaamd door de NHG-Standaarden, heeft bij mij altijd gevoelens van verbazing opgeroepen. Deze houding is volgens mij een belangrijke reden waarom het nu zover met ons is gekomen.

Het valt mij op dat collega’s, en vooral collega’s die voor een goede huisarts willen doorgaan, vaak de moeilijkste oplossing voor een probleem kiezen. Ook al is er sprake van een medisch probleem waarvoor de oplossing waarschijnlijk niet in de eerste lijn ligt, toch wordt altijd gezocht naar die oplossing. Dit gebeurt vaak tegen de wil van de patiënt en tegen beter weten in van de dokter. De dokter moet de verwijzing eerst uitgebreid voor zichzelf rechtvaardigen en vervolgens aan degene naar wie hij verwijst laten zien dat hij niet ‘zomaar’ verwijst. Eerst moet hij van alles ‘uit de kast’ hebben gehaald, naar het schijnt. Dit gedrag noem ik therapeutisch masochisme.

Mijn benadering is een andere. Als een patiënt met dergelijke problemen bij mij komt, kan ik besluiten de patiënt direct te verwijzen, omdat ik als ervaren dokter weet dat het daarop toch zal uitdraaien. De patiënt zal - naar mijn inschatting - namelijk toch aan een verwijzing vasthouden. De twee belangrijkste redenen hiervoor zijn dat de patiënt onvoldoende bevattingsvermogen heeft om mijn argumenten om níet te verwijzen te begrijpen, en dat de patiënt het gevoel of de wetenschap heeft dat ik hem niet van zijn probleem kan afhelpen. Deze attitude noem ik therapeutisch hedonisme.

Het spreekuur wordt een feest, de patiënt gaat blij de deur uit, de dokter is alweer klaar voor de volgende patiënt, en van burn-out heeft hij nog nooit gehoord. Zo kun je ons mooie vak jaar in jaar uit met veel plezier blijven uitoefenen!

Brunssum, juni 2005

D.J. van Geel, huisarts