Kwaliteit informed consent bedroevend

Net als in Nederland zijn artsen in de Verenigde Staten wettelijk verplicht om informed consent te bereiken alvorens een behandeling te beginnen. Enerzijds vormt dit voorschrift een belangrijke erkenning van de rechten van patiënten, anderzijds is het een belangrijk hulpmiddel bij het bereiken van therapietrouw en een vertrouwensband tussen behandelaar en patiënt.

Uit een grootschalig onderzoek van de universiteit van Washington in Seattle is echter gebleken dat de kwaliteit van informed consent nogal te wensen overlaat. Een klein gedeelte van de gesprekken tussen arts en patiënt bleek te voldoen aan de geldende criteria, zo blijkt uit een verslag in JAMA van 22 december.

Om de kwaliteit van het contact tussen arts en patiënt te meten, analyseerden de onderzoekers de geluidsopnamen van 1.057 gesprekken. In deze gesprekken werden in totaal 3.552 medische beslismomenten geteld. Deze beslissingen werden vervolgens naar zwaarte in drie categorieën ingedeeld. Afhankelijk van het belang van de beslissing werd er gekeken naar de mate waarin de door de arts verschafte informatie compleet was, of de voorgestelde behandeling werd toegelicht, of de patiënt alternatieve behandelingen kreeg aangeboden en of werd nagegaan of de patiënt alles goed had begrepen.

Aan slechts 17,2 procent van de eenvoudige beslissingen bleek een gesprek te zijn voorafgegaan dat aan alle criteria voor informed consent voldeed. De cijfers voor de zwaardere beslissingen waren nog rampzaliger: het aantal ‘goede’ gesprekken was te tellen op de vingers van één hand.

Geschrokken van de resultaten pasten de onderzoekers hun beoordelingscriteria aan. Ook met ruimere normen bleek het aantal juiste informed-consentgesprekken echter bedroevend klein. << RC