Crossimmuniteit bepaalt vatbaarheid voor griep

Mensen geboren voor 1968 zijn vaker ernstig ziek door vogelgriep (type H7N9) dan degenen die na dat jaar zijn geboren. Dit tonen Katelyn Gostic e.a. aan in een studie waarover zij in Science schrijven.

Gostic e.a. beschrijven dat in 1968 een verandering in het grieptype heeft plaatsgevonden die van grote invloed is geweest op de collectieve immuniteit van de bevolking. Zo blijkt dat mensen geboren voor 1968 vaker ernstig ziek zijn of overlijden door vogelgriep type H7N9, terwijl mensen geboren na 1968 meer getroffen worden door vogelgriep type H5N1. Gostic e.a. verklaren dit verschil aan de hand van het begrip crossimmuniteit, dat optreedt tussen verschillende influenza-A-virussen met hetzelfde hemagglutinine-eiwit op het oppervlak. Op basis van de structuur van dit HA-eiwit zijn twee verschillende groepen griepvirussen te onderscheiden.

Welke groep griepvirussen in de populatie rondwaart, varieert in de tijd. Zo circuleerde voor de grieppandemie in 1968 met name groep-1-virussen en erna vooral groep-2-virussen. Hierdoor zullen primaire griepinfecties bij mensen geboren voor 1968 vooral groep 1 virussen betreffen en na 1968 vooral groep-2-virussen. Als gevolg hiervan zal het immunologisch geheugen bij mensen geboren voor 1968 vooral gericht zijn tegen groep-1-virussen en na 1968 tegen groep-2-virussen. Data uit de studie van Gostic e.a. tonen dat dit immunologisch geheugen in combinatie met het proces van crossimmuniteit zorgt voor een 75 procent verlaagde kans op ernstige infectie en een 80 procent verlaagde kans op overlijden bij latere blootstelling aan een ander griepvirus binnen dezelfde groep HA-virussen. Hierdoor zal de vogelgriep H5N1 (groep 1) met name onder jongeren tot ernstige ziektemanifestaties leiden en H7N9 (groep 2) met name onder ouderen.

Gostic e.a. merken op dat het door hun gevonden verband tussen geboortejaar en mate van immunologische bescherming mogelijkheden biedt om bij toekomstige influenza-A-pandemieën hoogrisicogroepen te identificeren.

Science

DOI: 10.1126/science.aag1322 en DOI: 10.1126/science.aak9816