A fortunate man / Un métier idéal

Klassieker over plattelandshuisarts

A Fortunate Man, oorspronkelijk verschenen in 1967, is het indrukwekkende verhaal over de huisarts Sassall. Een paar maanden geleden verscheen een Franse vertaling, waardoor deze klassieker gelukkig weer eens onder de aandacht kwam.

Het speelt in Engeland, in een klein dorpje aan de rand van het bos. De talrijke, prachtige zwart-witfoto’s van Jean Mohr, die samen met John Berger de huisarts twee maanden lang volgde, trekken je het verhaal in. Je ziet Sassall opereren op een tafel in een schuur, een bevalling doen in een caravan, aandachtig luisteren naar zijn patiënten. Het zijn boeren, fabrieksarbeiders, grote families die in het boek ook hun visie op de dokter geven, die steeds meer een kameraad van hen wordt. Hij hoort erbij, maar staat er ook buiten; je ziet hem samen met zijn patiënten ouder worden.

Wie John Berger kent, weet dat hij niet zomaar een verhaal vertelt van een plattelandsdokter. Een essay noemt hij het zelf, waarin hij ook vragen oproept, hardop nadenkt over de mogelijkheden en onmogelijkheden van het artsenvak, zijn observaties deelt met de lezer en intensieve gesprekken voert met de fictieve Sassall.

Sassall las in zijn jonge jaren Joseph Conrad, die hem tot zijn artsenkeuze inspireerde. Hij wilde geen kapitein worden op de grote vaart, zoals Conrad, maar huisarts – twee vakken die voor hem vergelijkbaar waren.

In de Franse editie die verscheen onder de titel Un métier idéal staat een bijzonder nawoord. In 1999 blijkt Sassall een eind aan zijn leven te hebben gemaakt. Berger pleit ervoor zijn leven nu niet in een somber licht te plaatsen en zijn zelfgekozen dood niet te zien als een kritiek op het leven. - Willemijn Schretlen, arts en publicist

• Rubriek Scoop