Ook bestuur moet evidencebased werken (3)

‘Niet iedere verandering is een verbetering, maar als je niets verandert verbetert er ook niets’, schijnt de Duitse filosoof Schopenhauer te hebben gezegd.

Terecht uiten Bosman c.s. twijfels bij de effectiviteit van wat Lean Six Sigma wordt genoemd, en pleiten ze voor evidencebased management (MC 5/2013: 278). Vanuit de stichting Lean in de zorg (Lidz) zouden we ook graag meer wetenschappelijk onderzoek zien naar de effecten van Lean. Wat werkt wel en wat niet? En vooral: welke mechanismen zorgen daarvoor?

We zijn echter ongelukkig met de impliciete suggestie van Bosman c.s., namelijk dat Lean niet zou werken. We kennen veel voorbeelden van het tegenovergestelde, hoewel we overigens ook mislukkingen kennen. Opnieuw dus: wanneer en waarom gaat het wel goed, wanneer en waarom niet? De zorg staat voor grote uitdagingen, en Lean denken en doen is een manier om daaraan tegemoet te komen.

Het zou zonde zijn dit potentieel niet te benutten omdat we nog geen antwoord hebben op de zojuist gestelde vraag. Dat is de dood in de pot voor iedere innovatie: ‘probeer het maar niet want we weten niet of het werkt’. De enige manier om te weten te komen of iets wel of niet werkt, is nu juist om het te proberen. Evidencebased handelen is belangrijk, maar wat als er nog geen evidence is en je moet wel vooruit? 

Jos Benders, stichting Lidz, KU Leuven en Tilburg University

Robert van Schagen, stichting Lidz, Achmea