Meer pancreatitis bij moderne antidiabetica

Publicaties in Jama van 26 februari en British Medical Journal van 27 februari maken duidelijk dat de nieuwe antidiabetica, DPP-4-remmers en GLP-1-agonisten, de kans op pancreatitis verdubbelen en dat er een aanzienlijke kans bestaat dat ze op den duur pancreascarcinoom veroorzaken (zie het bericht hierover in MC 10/2013: 560). Twijfels daarover bestaan al sinds 2007. Van deze nieuwe antidiabetica zijn zowel effectiviteit als veiligheid onbekend bij gebrek aan grote, langlopende fase-IV-
onderzoeken op harde eindpunten. Toch had Merck in 2012 al een omzet van 5,65 miljard dollar aan Januvia en Janumet. De recente ramp met het van de markt gehaalde antidiabeticum Avandia dreigt zich eenvoudigweg te herhalen. Met intensieve marketing bereikte Avandia in enkele jaren een miljardenomzet totdat bleek dat tienduizenden mensen overleden aan cardiale bijwerkingen. In Nederland is nu een ongekend marketingoffensief gaande om de nieuwe antidiabetica in de voorschrijfpen te krijgen. Elke week talrijke advertenties in de medische vakbladen, overal nascholingscursussen voor artsen, frequente mailings, massale congressen en intensieve lobby bij toezichthouders en standaardcommissies. Gelukkig leveren in Nederland enkele artsen en wetenschappers tegenspel. Hun mond wordt niet gesnoerd met processen zoals in de Verenigde Staten, waar farmamarketing vrij spel heeft. Desondanks gebruiken inmiddels ongeveer 50.000 mensen in Nederland deze nieuwe anti-
diabetica. Gezien de ernst van de potentiële bijwerkingen dient de farmaceutische industrie nu haar marketingactiviteiten voor deze antidiabetica te stoppen. De hoog-leraren met conflicterende belangen, die optreden als pleitbezorger, doen er beter het zwijgen toe. Artsen die deze geneesmiddelen voorschrijven zullen zich ernstig moeten beraden. Een herhaling van het schandaal met Avandia zal het vertrouwen in de medische stand grote schade toebrengen.

Op 14 maart gaf de Amerikaanse Food and Drug Administration een safety alert af voor de nieuwe antidiabetica. Pancreatitis en pancreascarcinoom worden daarin als aandachtspunt genoemd.

Hans van der Linde, huisarts, Capelle aan den IJssel