Verloskundige zorg veiliger dan gedacht - reactie Van der Leeuw en Schaaf

Wij beoogden het beeld bij te stellen dat de obstetrische zorg in Nederland buiten kantooruren ver onder de maat is (MC 5/2013: 252, zie ook MC 6/2013: 303). We hebben daarbij de intrapartumsterfte en de neonatale sterfte van de kinderen die overdag worden geboren als maatstaf genomen. Net als Visser en Steegers hebben wij de inleidingen en primaire keizersneden buiten het onderzoek gelaten. Op voorhand staat immers vast dat de obstetrische problematiek die hiermee is verbonden, niet gelijkelijk over alle momenten van de week is verdeeld. Onze onderzoekspopulatie omvat dus een veelheid van obstetrische problemen en interventies, variërend van verwijzingen van de eerste lijn tijdens de baring, tot vaginale kunstverlossingen. Allemaal indicaties voor een ziekenhuisbevalling waarvoor obstetrische kennis en vaardigden vereist zijn. Niet valt in te zien waarom Visser en Steegers in 2008 op basis van hun onderzoek in een vergelijkbare onderzoekspopulatie vraagtekens mochten plaatsen bij de veiligheid op obstetrische afdelingen buiten kantooruren en wij nu niet zouden mogen vaststellen dat er in de tijdsperiode 2004-2008 geen sprake meer was van dag-nachtverschillen in perinatale sterfte. Temeer omdat wij tevens hebben aangetoond dat de daling van het sterftecijfer zich vooral heeft voorgedaan bij patiëntengroepen die buiten kantooruren aan de meest kritische fase van de baring beginnen. De vraag is of de stuurgroep zwangerschap en geboorte ook tot het formuleren van de ‘15 minuten norm’ zou zijn gekomen als onze onderzoeksresultaten toen al beschikbaar waren geweest.

Er zijn vele aangrijpingspunten om de verloskundige zorg verder te verbeteren. Doel daarbij moet zijn om het verloskundig zorgsysteem patiëntgericht, doeltreffend en doelmatig te laten functioneren. Het is aan de betrokken zorgprofessionals om daaraan gezamenlijk vorm en inhoud te geven. Dan blijkt vanzelf of daarvoor veranderingen van het verloskundig systeem nodig zijn.

Loes van der Leeuw-Harmsen, gynaecoloog, Hans Schaaf, medisch bedrijfskundige, Deventer

Lees de brief van Visser, Franx en Steegers