Concentratie kankerzorg

De discussie over de concentratie van de (borst)kankerzorg werd weer actueel doordat Nieuwsuur er aandacht aan besteedde (26 november en 11 december). Groot-Brittannië werd gepresenteerd als het schoolvoorbeeld. De afgelopen jaren heb ik aan de University of Manchester de ontwikkeling van de oncologische zorg in Engeland onderzocht. Zijn de Engelse ervaringen bruikbaar voor Nederland? Ja, maar met kanttekeningen.

In Engeland ging de knop niet ‘ineens’ om in 1995 (zoals de reportage suggereert). Het Calman-Hine-rapport uit dat jaar grijpt namelijk terug op eerdere voorstellen uit 1984 en 1971, om de kankerzorg te herstructureren. Eind jaren negentig heerste het idee dat de invoering van de Calman-Hine-plannen traag verliep. Dit resulteerde in het NHS Cancer Plan uit 2000, dat voortvarender werd geïmplementeerd. Dit kon dankzij een samenspel van factoren, zoals een gepercipieerde crisis in de National Health Service (NHS), matige overlevingsstatistieken voor kanker en mediadruk. Hierdoor ontstond een gevoel van urgentie, waardoor de reorganisatie van de NHS, de kankerzorg incluis, top-down kon worden ingevoerd.

Het Nederlandse zorgstelsel kent meer belanghebbende partijen dan het Engelse en top-down implementatie is waarschijnlijk onwenselijk en onhaalbaar. In het verleden is echter al gebleken dat regelmatig over de concentratie van de kankerzorg wordt gesproken, maar dat slechts kleine stappen worden gezet. Daarom lijkt een gezamenlijke doelstelling op basis van feiten en het belang van de patiënt in combinatie met mechanismen om de implementatie te realiseren, noodzakelijk. Beperk zo’n aanpak vooral niet tot de borstkankerzorg.

Ellen van Reuler, medisch historicus bij het Centre for the History of Science, Technology and Medicine van de universiteit van Manchester