Vuistregels voor SCEN-arts hebben ook effect op de aanvragende collega
Plaats een reactieKNMG-richtlijn voor SCEN-artsen
‘De man was al stervende, begreep ik aan de telefoon. De SCEN-consultatie was voor als het niet snel genoeg zou gaan.’ Deze situatie beschreef SCEN-arts Carel Hardeman onlangs in Medisch Contact.1 Hoewel hij twijfelde over de zorgvuldigheid van de aanvraag, was hij bereid de patiënt te bezoeken. Hoe ga je als SCEN-arts om met vragen van collega-artsen? Een KNMG-richtlijn voor SCEN-artsen biedt houvast.
SCEN-artsen verschillen van opvatting over de omgang met vragen van collega-artsen om steun en consultatie.2 Zij willen toe naar meer uniformiteit in oordeelsvorming en werkwijze. De KNMG heeft, na raadpleging van de SCEN-groepen, vuistregels vervat in de richtlijn Goede steun en consultatie bij euthanasie. Deze beoogt meer eenduidigheid en daarmee zekerheid te bieden aan SCEN-artsen, maar daarmee ook aan consultvragers en patiënten.3
Elkaars verwachtingen verkennen
Soms neigt een arts ernaar om bij moeilijkheden in het stervensproces de SCEN-arts direct te bellen.4Dat kan zinvol zijn, maar een logische tussenstap is om eerst met een collega te overleggen. Van SCEN-artsen mag worden verwacht dat zij bij een telefoontje eerst de feiten, de mening van de behandelaar en eventuele twijfel exploreren. Wat is de vraag achter de vraag, wat wordt verwacht van de SCEN-arts en wat is het doel van de interventie: steun of consultatie? Wil de behandelend arts bijvoorbeeld het euthanasieverzoek niet inwilligen, dan behoort er geen consultatie te worden uitgevoerd. Het verkennen van elkaars verwachtingen is dus cruciaal.
Spoed?
Het is niet verrassend dat het moment van consulteren in een belangrijke mate de kwaliteit ervan bepaalt.2
Euthanasie en de daarbij horende consultatie is veelal niet
spoedeisend. De behandelend arts moet de SCEN-arts in de gelegenheid
stellen zijn werkzaamheden goed uit te voeren. De SCEN-arts moet op zijn
beurt in staat en bereid zijn huisbezoeken af te leggen, zo nodig ook
in de avonduren of in uitzonderlijke gevallen in het weekend. Of een
oproep om vrijdagmiddag om 16.30 uur laat of tijdig
is, hangt wel af
van de omstandigheden. Gaat het om een snelle verergering van het
ziekteproces, dan kan dat door de SCEN-arts, maar ook de patiënt en de
naasten, als (te) laat worden beschouwd. Zeker als de patiënt stervende
is. Dat ligt wezenlijk anders bij een patiënt met bijvoorbeeld
beginnende dementie. Ook dan kunnen er goede reden zijn om contact op te
nemen. Behandeld arts en SCEN-arts kunnen dan in alle rust samen
verkennen of en wanneer er een consultatie moet worden uitgevoerd.
De KNMG-richtlijn geeft met deze en andere punten aan wat van
SCEN-artsen mag worden verwacht, maar ook waar SCEN-artsen op mogen
rekenen als de behandelend arts hen inschakelt.
Alle publicaties over levenseinde
De richtlijn ‘Goede steun en consultatie bij euthanasie’ staat op www.knmg.nl/publicaties/levenseinde.
Hier vindt u ook alle andere publicaties over het levenseinde. Van het zakformaat van de richtlijn palliatieve sedatie tot een handvat voor artsen bij een verzoek om euthanasie, maar ook een SCEN-patiëntenfolder. Patiënten en hun naasten die met euthanasie te maken krijgen, krijgen in een uiterst emotionele periode veel informatie te verwerken. Het is belangrijk dat zij zaken kunnen nalezen, zoals wat de SCEN-arts komt doen.
Voetnoten
1. Kwant L de, 'Dan trekt mijn moeder me de hemel in', Medisch Contact 2012; 67 (4): 186-90.
2. Onwuteaka-Philipsen BD, Buiting HM, Pasman HWR, Willems DL. Evaluatie van SCEN: Wat is goede steun en consultatie? Mogelijkheden voor verdere professionalisering. Amsterdam, EMGO+ VU medische centrum en AMC/Universiteit Amsterdam, januari 2010. Zie http://knmg.artsennet.nl/Diensten/SCEN/Publicaties.htm
3. De richtlijn is te downloaden via http://knmg.artsennet.nl/Diensten/SCEN/Kwaliteit.ht
4. Meer van der S. Rol SCEN-arts te ruim opgevat. Behandelende dokter schuift eigen taken door. Medisch Contact 2011; 66 (15): 939-41.
- Er zijn nog geen reacties
